Bursalı kalp doktorları biyolojik evrim geçirmiş domuz kapakçıklarına nazaran daha uzun ömürlü olan metal kalp kapakçıklarını insan vücuduna uyumlu hale getirebilmek için metal kapakçıkların üzerinde canlı doku oluşturmak amacıyla başlattıkları projede sona geldi.
İlk önce domuzlar üzerinde denenip geliştirilen ve domuzdan damar alarak metal kalp kapakçığı üzerinde canlı doku oluşturan Bursalı cerrahlar kapakçığı domuzlara açık kalp ameliyatı ile nakledip çalışmasını sağladı. Projenin üçüncü ve son ayağında amaçlarının açık kalp ameliyatı olan domuzların her hangi bir makineye bağlı olmaksızın 3 ay boyunca yaşatmak olduğunu söyleyen Uludağ Üniversitesi Kalp Damar Cerrahisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Tok, "Domuz kapağı dejenere olduğu zaman belli bir süre sonra ikinci bir açık kalp ameliyatı ile değiştirilmesi gerekiyor. Bizim amacımız daha uzun ömürlü olan metal kapağı uyumlu hale getirmek. Metal kapakta eğer kan temasıyla birlikte kan sulandırıcı kullanılmazsa pıhtılaşmalar oluşmaya başlıyor. Halbuki kanla temas yüzeyi üzerinde canlı dokuyu oluşturursak pıhtılaşma sorununu aşmış olacağız" dedi.
Uludağ Üniversitesi'nde histolojiembiryoloji ana bilim dalı, veteriner fakültesi ve kalp damar cerrahisi olarak 3 fakültenin ortaklaşa yürüttüğü araştırmanın, kalp hastalarına umut olacağı belirtildi. Söz konusu araştırmada kalp ameliyatlarında kullanılan suni kalp kapakçıklarının hastaların laboratuar ortamında üretilecek hücreleri ile kaplanarak, doku reddi problemlerini büyük ölçüde ortadan kaldırması hedefleniyor. Projenin ilk iki adımı domuzlar üzerinde denendi. Hücre esaslı tedaviyi amaçlayan proje kapsamında Uludağ Üniversitesi doğal yaşam alanında bakılan 2 domuz operasyon geçirdi. Proje ile laboratuarda insan hücresi üretilmesini amaçlandı.
"AMAÇ KAN SULANDIRICI İLAÇLARDAN KURTULMAK"
Kalp kapakçık ameliyatlarında domuz kapağı ve metal kapak olmak üzere iki tür kalp kapağı kullandıklarını belirten Doç. Dr. Mustafa Tok, biyolojik domuz kapaklarının metal kapaklara nazaran ömrünün daha kısa olduğunu söyledi. Amaçlarının uzun ömürlü metal kapakçık nakillerinden sonra ortaya çıkan kan sulandırıcı ilaç gereksinimini ortadan kaldırmak olduğunu belirten Tok, "Kalp kapak ameliyatlarında önemli iki tür kalp kapağı kullanıyoruz. Bir tanesi metalik kalp kapağı bu kapak kan sulandırıcı bir ilaç ortaya çıkarıyor. Diğeri ise biyolojik kapaklar. Biyolojik kapaklarda kan sulandırıcı ilaç ihtiyacı olmuyor. fakat biyolojik kapakların ömrü metalik kapaklara göre daha düşük. Bizim şuan yürütmekte olduğumuz projedeki amacımız. Mekanik metal kalp kapağını kişinin kendi hücreleriyle kaplayarak uzun ömürlü metal kapağı kan sulandırıcı ilaçlardan bağımsız bir hale getirmek. Bu nedenle yapmış olduğumuz projede öncelikle hayvan deneylerini yapıyoruz. Şuanda domuzlar üzerinde çalışıyoruz. Domuzların kalbi hem boyut olarak hem de anatomik yapı olarak insan kalbine en çok benzeyen kalp türü olduğu için domuzları seçtik. Domuzlardan almış olduğumuz damar parçalarından kendi hücrelerini ürettik. Üretilen bu hücreleri metal kalp kapağı üzerine kapladık. Bunun sonunda hem hücrelerin canlılığının devam ettiğini gördük. Hem de kalp kapağının düzgün bir şekilde çalıştığını fonksiyonunu kaybetmediğini gördük. Bu ilk aşamaydı" diye konuştu.
DOMUZLARA AÇIK KALP AMELİYATI
İkinci aşamada bu kalp kapağını domuzun kalbine taktıklarını ifade eden Tok, "Bu bir açık kalp ameliyatıydı. Açık kalp ameliyatıyla bunu da gerçekleştirdik. Üçüncü aşamada ise bu hayvanları bizim kaplamış olduğumuz ve taktığımız kalp kapağı ile minimum 3 ay yaşatmak ve kan sulandırıcı kullanmadan herhangi bir komplikasyon gelişmediğini ve kapağın düzgün olarak çalıştığını onaylamak. Bu çalışmada 3 ayrı gurup bir araya geldik. Hem histolojiembiryoloji ana bilim dalı, hem veteriner fakültesi hem de kalp damar cerrahisi olarak beraber ortak bir çalışma yürütüyoruz. Uzun bir süredir devam ettirdiğimiz bir çalışma ama henüz daha sonuçlanmadı. Sonuçlarını önümüzdeki günlerde hep beraber göreceğiz. Şu an deney aşamasındayız. Ameliyatlarımızı hayvan hastanesinde yapıyoruz. Orayı açık kalp ameliyatı yapılacak hale getirdik. Şuan hayvanları erken dönemde yaşatmak gayreti içerisinde bir yoğun bakım ünitesi kurma çabasındayız" şeklinde kaydetti.